Το κόψιμο των αγριόχορτων και ζιζανίων κρίνεται απαραίτητο για τους κήπους και τα χωράφια για την αποφυγή πυρκαγιών και για την σωστή ανάπτυξη των δέντρων και καλλιεργειών.
Οι τρόποι που γίνεται η αντιμετώπιση των αγριόχορτων σε εκτάσεις μη εμπορικά καλλιεργήσιμες (δηλαδή ακαλλιέργητα χωράφια και κήπους) είναι:
Ο ψεκασμός με ζιζανιοκτόνα και
το κόψιμο χόρτων με μηχάνημα που χρησιμοποιεί μεσινέζα ή μαχαίρια.
Σε κάθε περίπτωση, όταν σχεδιάζουμε να εκτελέσουμε την μία ή την άλλη μέθοδο διαχείρισης ζιζανίων, πρέπει πρώτα απ’ όλα να επιλέξουμε τον κατάλληλο τεχνικό εξοπλισμό, έτσι ώστε το αρνητικό αντίκτυπο στο περιβάλλον να είναι το ελάχιστο.
Θα πρέπει να σκεφτούμε το έδαφος, τη δραστηριότητα των ωφέλιμων μικροοργανισμών, τα έντομα, το περιβάλλον, τον υδροφόρο ορίζοντα, τις τυχόν γειτονικές καλλιέργειες και τους ανθρώπους που διαβιούν κοντά στο χωράφι μας.
Ψεκασμός με Ζιζανιοκτόνα
Σίγουρα το πιο εύκολο πράγμα είναι να ψεκάσει κανείς περνώντας όλο το χωράφι με ένα ζιζανιοκτόνο. Θα πρέπει να αναρωτηθούμε πόσο ασφαλές είναι να χρησιμοποιήσουμε οποιοδήποτε χημικό ζιζανιοκτόνο. Επιτρέπεται η δραστική ουσία που έχουμε επιλέξει αν είμαστε εντός οικισμών; Ακόμα και αν επιτρέπεται η χρήση κάποιας χημικής ουσίας δεν σημαίνει ότι μπορούμε να την εφαρμόζουμε ανεξέλεγκτα.
Κατά τον ψεκασμό με ζιζανιοκτόνα πρέπει να λάβουμε υπόψη τα εξής:
Αποτελεσματικότητα. Οι εφαρμογές ζιζανιοκτόνων έχουν αρκετές φορές διαφορετικά αποτελέσματα σε διαφορετικά είδη φυτών. Εν αντιθέσει με το κόψιμο χόρτων με χορτοκοπτικά μηχανήματα, όπου εκεί η κοπή είναι ομοιόμορφη σε όλο το χωράφι μας, με τον ψεκασμό ενδέχεται μετά την εφαρμογή του ζιζανιοκτόνου να διαπιστώσουμε ότι π.χ. έχουμε απαλλαγεί από τα πλατύφυλλα ζιζάνια και όχι από τα μεσόφυλλα και τα αγρωστώδη. Ιδιαίτερα κάποια οικολογικά ζιζανιοκτόνα που επιτρέπονται εντός οικισμών είναι σχεδόν σίγουρο ότι εξαιρούν από τη δράση τους ολόκληρες κατηγορίες φυτών, με αποτέλεσμα να μη λύνεται το πρόβλημα
Ανθεκτικότητα.Είναι γνωστό ότι όταν εφαρμόζουμε συχνά ζιζανιοκτόνα, η φύση αντιδρά και προσδίδει ανθεκτικότητα στα ζιζάνια έναντι των ουσιών αυτών. Όσο πιο ισχυρό είναι ένα ζιζανιοκτόνο, τόσο πιο έντονη και γρήγορη αντίδραση θα έχουμε από τη φύση. Υπάρχουν χιλιάδες παραδείγματα, ωστόσο χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αποτελεί η πασίγνωστη ουσία glyphosate, η οποία κατά το παρελθόν εθεωρείτο ιδιαίτερα δυνατή, ικανή να σαρώσει τα πάντα. Πρόκειται για ένα μεταφυτρωτικό διασυστηματικό, μη εκλεκτικό ζιζανιοκτόνο για την καταπολέμηση ετήσιων και πολυετών ζιζανίων. Στις μέρες μας, ιδιαίτερα στις Ηνωμένες Πολιτείες, κανείς δεν περίμενε το γνωστό ζιζάνιο Lolium multiflorum να αποδειχθεί τόσο δύσκολος αντίπαλος για την κατά τα άλλα ανίκητη ουσία. Μέσω σταυρεπικονίασης, τα γονίδια μπορούν να μεταφερθούν εντός και μεταξύ των πληθυσμών με τη μεταφορά γύρης και, ως αποτέλεσμα, υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για μεταφορά γονιδίων και συσσώρευση διαφορετικών χαρακτηριστικών στα φυτά. Η μεταφορά γονιδίων μπορεί να περιλαμβάνει διάφορα χαρακτηριστικά αντοχής στα ζιζανιοκτόνα και η αντοχή αυτή που αναπτύσσεται σε μία ουσία μπορεί να εξαπλωθεί γρήγορα μέσα σε ένα χωράφι ή ακόμη και σε γειτονικούς πληθυσμούς. Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους το Lollium multiflorum στην κοιλάδα του Σακραμέντο είναι ευρέως ανθεκτικό στην ουσία glyphosate, όπως και σε άλλους τύπους πολύ ισχυρών ζιζανιοκτόνων (π.χ. fluazifop-p-butyl). Συνεπώς, το να εφαρμόζουμε ζιζανιοκτόνα ακόμα και σε περιοχές όπου επιτρέπεται -εκτός των άλλων αρνητικών- σταδιακά θα δημιουργήσει ανθεκτικότητες στα ζιζάνια και θα καταστήσει τους ψεκασμούς με κάποιες ουσίες εντελώς αναποτελεσματικούς. Αυτό θα οδηγήσει τους επιστήμονες να δημιουργήσουν ακόμα πιο ισχυρές ουσίες, στις οποίες πάλι κάποια ζιζάνια θα εμφανίσουν ανθεκτικότητα, και αυτός ο φαύλος κύκλος προκαλεί τεράστια ζημιά στο οικοσύστημα.
Διάβρωση και Υποβάθμιση εδάφους – Διάβρωση Υδάτινων Πόρων. Με τη χρήση ζιζανιοκτόνων είναι αυτονόητο ότι θα αδρανοποιήσουμε και θα θανατώσουμε ένα πολύ μεγαλύτερο αριθμό οργανισμών και μικροοργανισμών από αυτόν που θα μπορούσαμε με το απλό κόψιμο χόρτων. Πολλά χημικά ζιζανιοκτόνα έχει αποδειχθεί ότι περιέχουν πιθανώς καρκινογόνες ουσίες, ενώ άλλα φάρμακα φτάνουν στον υδροφόρο ορίζοντα και είναι τοξικά στα ψάρια και σε άλλους υδρόβιους οργανισμούς, γεγονός που καταδεικνύει περαιτέρω τη ζημιά στο οικοσύστημα χρησιμοποιώντας τέτοιου είδους χημικά. Ακόμη, αν τελικά αλλάξουμε γνώμη και θέλουμε στον κήπο αυτόν να καλλιεργήσουμε κάποια λαχανικά, τι γίνεται; Αρκετά ζιζανιοκτόνα έχουν χρόνια δράση και ίσως χρειαστεί να περιμένουμε πολύ καιρό πριν μας επιτραπεί να καλλιεργήσουμε κάποιο φυτό, τους καρπούς του οποίου θα καταναλώσουμε.
Κίνδυνος σε Γειτονικές Καλλιέργειες. Σταγονίδια από τα ζιζανιοκτόνα μπορούν να μετακινηθούν σε μια απόσταση ικανή να επηρεάσει γειτονικές ιδιοκτησίες σε μια μέρα με μέτριο ή ισχυρό άνεμο, ενώ αρκετές από αυτές τις ουσίες μπορούν εύκολα να εξατμιστούν σε μια ζεστή και υγρή μέρα. Εάν υπάρχει άνεμος, πρέπει να γνωρίζουμε την ταχύτητα και την ακριβή κατεύθυνση του ανέμου. Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να ψεκάζουμε εάν η ταχύτητα του ανέμου είναι πάνω από 15 χιλιόμετρα ανά ώρα. Ακόμα όμως και σε μικρότερες ταχύτητες ανέμου, πρέπει να γνωρίζουμε ακριβώς την κατεύθυνση του και να έχουμε μελετήσει τη γειτονική περιοχή που μπορεί να επηρεαστεί.
Κοπή με μηχάνημα
Αν επιλέξουμε την κοπή αγριόχορτων με κάποιο μηχάνημα, μπορούμε να απαλλαχτούμε για κάποιο διάστημα από όλα τα ζιζάνια (το χωράφι μας είναι ομοιόμορφο μετά την κοπή), ενώ αναμφισβήτητα συμβάλλουμε στη βελτίωση του εδάφους μας. Η στρωμνή των ζιζανίων που θα αφήσουμε στο χωράφι μετά το κόψιμο δεν αφήνει γυμνό το έδαφος και το προστατεύει από τη διάβρωση που προκαλούν οι έντονες βροχοπτώσεις και ο άνεμος. Επίσης, η στρωμνή αυτή καθώς αποσυντίθεται είναι αυτονόητο ότι λειτουργεί σαν φυσικό λίπασμα βραδείας και συνεχούς αποδέσμευσης, ενώ παράλληλα αυξάνει την ικανότητα συγκράτησης υγρασίας του εδάφους και βελτιώνει τα φυσικοχημικά του χαρακτηριστικά.
Η κοπή αγριόχορτων και ζιζανίων λειτουργεί πολύ αποτελεσματικά, όταν γίνεται στον κατάλληλο χρόνο. Πολλοί πιστεύουν ότι η κοπή ζιζανίων με μεσινέζα ή μαχαίρια εξαπλώνει τα ζιζάνια, καθώς διασπείρει τους σπόρους τους αριστερά και δεξιά, αλλά αυτό δεν είναι αληθές. Ακόμη και αν τα ζιζάνια έχουν προλάβει να σποριάσουν, το κόψιμο με μηχάνημα μεσινέζας δεν θα κάνει περισσότερο κακό, καθώς οι σπόροι έχουν ήδη διασκορπιστεί. Παρόλα αυτά, ο σκοπός είναι να προλάβουμε την πλειονότητα των ζιζανίων και να δράσουμε προτού δημιουργήσουν σπόρο.
Αν δεν υπάρχει μεγάλη ανάγκη, είναι καλό να μην χρησιμοποιούμε άσκοπα χημικά μέσα τα οποία σε μελλοντικό χρόνο μόνο προβλήματα μας δημιουργούν. Είναι προτιμότερο να αφιερώσουμε λίγο περισσότερο χρόνο και να κόψουμε τα αγριόχορτα χρησιμοποιώντας χορτοκοπτικό μηχάνημα.
Για τις μικρές εκτάσεις η λύση βρίσκεται σε χειροδηγούμενο καταστροφέα αγριόχορτων με τροχούς και τετράχρονο βενζινοκινητήρα ενώ για εκτάσεις πάνω από 20 στρέμματα η λύση βρίσκεται σε ειδικά τρακτέρ καταστροφείς τα οποία είναι ευέλικτα και αποδοτικά. Πλεονεκτούν δε απέναντι στα γεωργικά τρακτέρ που φέρουν οπισθίως παρελκόμενο καταστροφέα βαρέως τύπου.
Η χρήση αυτών των μηχανημάτων μας απαλλάσσει από την ταλαιπωρία και το κόστος του θαμνοκοπτικού πλάτης, και επίσης μας απαλλάσσει από το κόστος και τις ζημιές.
Η μέθοδος διαχείρισης των αγριόχορτων με ομοιόμορφο ύψος κοπής 8-15cm είναι η πιο σύγχρονη άποψη και από πλευράς γεωτεχνικής έρευνας και από πλευράς προστασίας του περιβάλλοντος αλλά και τα οικονομικά στοιχεία είναι υπέρ αυτής της μεθόδου. Με το ομοιόμορφο ύψος 8-15cm διαφυλάσσεται το κορυφαίο μερίστωμα των ψυχανθών αλλά και άλλων χαμηλής ανάπτυξης ζιζανίων. Η χαμηλότερη κοπή ευνοεί τα αγρωστώδη εις βάρος των άλλων ζιζανίων. Για την μέθοδο αυτή είναι βασικό τα μηχανήματα κοπής που χρησιμοποιούμε να ψιλοτεμαχίζουν και να ομοιοκατανέμουν το κομμένο χόρτο πάνω στο χόρτο το οποίο έχει μείνει άκοπο. Έτσι είναι εύκολο με αερόβια ζύμωση το κομμένο χόρτο να μετατρέπεται εύκολα σε οργανική ουσία.
Πρέπει να σημειωθεί ότι στις βιολογικές καλλιέργειες και σε επικλινείς καλλιέργειες γίνεται σπορά κατάλληλων χόρτων ανάμεσα στα φυτά, μία ή δύο φορές το έτος, ακριβώς για ενίσχυση των ωφέλιμων αγριόχορτων και για καλύτερη εφαρμογή των μεθόδων που σας περιγράφουμε.
Πλεονεκτήματα της διαχείρισης αγριόχορτων με κοπή
Το κομμένο χόρτο μετατρέπεται σε χλωρή λίπανση για τον οπωρώνα. Σαφώς καλύτερο αποτέλεσμα υπάρχει εάν τα κομμένα φυτά είναι κατανεμημένα ομοιόμορφα και ψιλοτεμαχισμένα σε όλη την επιφάνεια και κάτω από το πρεμνό του δένδρου. Παράλληλα δεν καταστρέφονται ωφέλημα έντομα και μικροοργανισμοί τα οποία εξακολουθούν και επιβιώνουν στην βλάστηση που απομένει. Η ύπαρξη σημαντικού αριθμού ωφέλιμων εντόμων και μικροοργανισμών είναι βασικός παράγοντας για την μείωση των προσβολών στα δέντρα μας και την επικονίαση τους. Απαραίτητο φυσικά για την βιολογική καλλιέργεια αλλά και για όλες τις καλλιέργειες.
Η συνέχιση της ύπαρξης τάπητα με ζωντανά αγριόχορτα αυξάνει την ικανότητα του εδάφους να απορροφά και να συγκρατεί νερό βροχής αλλά και άρδευσης. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα ο πράσινος τάπητας να απορροφά την ηλιακή ακτινοβολία και να δημιουργεί δροσερό μικροκλίμα σε όλο τον οπωρώνα κατά τους θερινούς μήνες. Επίσης μειώνεται η συμπίεση του εδάφους λόγω της ύπαρξης ενεργού επιφανειακού ριζοστρώματος των αγριόχορτων . Λόγω της ύπαρξης πολλών ενεργών ριζών στο επιφανειακό εδαφικό στρώμα έχουμε σας αποτέλεσμα την προστασία του εδάφους από διάβρωση.
Εφόσον έχουμε συχνή κοπή αγριόχορτων, 3-5 φορές το έτος, σε ύψος 8-15cm παρατείνεται η περίοδος που διατηρείται πράσινος ο τάπητας αγριόχορτων κατά την διάρκεια του έτους. Αυτό αποτρέπει το φύτρωμα νέων ζιζανίων και λειτουργεί ανταγωνιστικά ώστε να μην αναπτύσσονται αγρωστώδη ζιζάνια που έχουν μεγάλο ύψος και γρήγορη – επιθετική ανάπτυξη. Η διατήρηση των αγριόχορτων σε αυτή την μορφή δεν δημιουργεί βαθύ ριζικό σύστημα το οποίο να ανταγωνίζεται το ριζικό σύστημα των δένδρων ή θάμνων του οπωρώνα μας.
ΠΡΟΣΟΧΗ! Είναι λάθος πρακτική το κόψιμο των αγριόχορτων πολύ κοντά στην επιφάνεια του εδάφους και επίσης λάθος πρακτική η καταπολέμηση των αγριόχορτων με αλλεπάλληλα φρεζαρίσματα διότι κάθε φρεζάρισμα λειτουργεί σαν σπορά νέων ζιζανίων και καταστρέφονται ωφέλιμες επιφανειακές ρίζες των δένδρων.
Επιλογές μηχανημάτων για κοπή αγριόχορτων
Οι επιλογές μηχανημάτων για κοπή αγιόχορτων είναι:
Μεσινέζα – θαμνοκοπτικό πλάτης
Θαμνοκοπτικό ωθούμενο
Καταστροφέας αυτοκινούμενος
Γεωργικό Τρακτέρ με καταστροφέα
Θαμνοκοπτικό τρακτέρ
Για την εφαρμογή του συστήματος διαχείρισης αγριόχορτων με κοπή δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι καλό είναι τα αγριόχορτά μας να μην τα αφήνουμε να ξεπερνούν τα 25cm ύψος. Όσον αφορά τις επαναλήψεις δηλαδή το πόσες φορές κουρεύουμε το χρόνο αυτό εξαρτάται από τι βροχοπτώσεις έχουμε στην περιοχή, το έδαφος του κτήματος και την κλίση. Όπως και να έχει η κάθε περίπτωση 3-5 φορές το έτος είναι ένας λογικός αριθμός επαναλήψεων ώστε να μπορούμε να έχουμε όλα τα πλεονεκτήματα που εξηγήσαμε παραπάνω.
Πηγή: www.wikifarmer.com, www.gardensport.gr
Comments